نوسيني : هاري شوت *.
وةرطيَرِاني باوكي محمد
ئايا
ئةزانيت كة لة جيهاندا ( 225 ) دةولَةمةندي قورس هةية كة سامانةكةيان دةطاتة
هةزار مليار دؤلار ! ئايا ئةزانيت كة ئةم سامانة بة ئةندازةي نيوةي ساماني
مرؤظايةتية؟! واتة ئةو (225) كةسة بة ئةندازي زياتر لة دومليارو نيوي خةلَكي
ئةم سةر زةوية ثارةو سامانيان هةية! ئايا ئةمة مةعقولة؟ يان ئةمة ئينسانيةتة؟
كوا هةست و نةزعةي ئينساني كة رِؤذئاوا لة سةردةمي رِاثةرِينةوة خؤي ثصوة
هةلَدةكصشص؟ ئايا ئةزانيت كة طةورة دةولَةمةندةكاني سويسرا لة %3ي دانيشتواني
ئةو ولاَتةش ثصك ناهصنن! ئةو مالَ و سامانةش كة ئةوان هةيانة بة ئةندازةي هةموو
لة %97 كةي تري خةلَكي سويسراية!ئايا ئةمة كؤمةلَطايةكي يةكسان و دادثةرةوةرة؟!
ئصمة لة كاتصكا ئةمة ئةلَصين قسة لة كؤمةلَطةيةكي شارستاني ئةكةين، بةلَكو لة
قسة لة سةر يةكصك لة شارستانيتريني ولاَتي دنيا قسة ئةكةين، ضونكة سويسرا بة
ناوبانطة بة ياسا و دةستورو رِصك و ثصكي و جواني و .. هتد بةلاَم
دةولَةمةندييةكي لة رِادة بةدةرو بص مانا هةية كة ثاساوي نية بة هيض شصوةيةك،
ئايا ئةزانينت كة دوو مليار لة بةشةر لة ذصر هصلَي هةذاريةكي تةواودان، ئةمة لة
طةلَ ئةوةي كة دةولَةمةندةكان بص داديانة بة دةست قةلَةوي ورط زليةوةو نازانن
ضي بة ثارةكةيان بكةن! هةذارةكان نة هيض دةخلصكي جصطيريان هةية، وة نة كارصكي
بةردةوام و رِصك و ثصك، وة نة شوصنيكي باش بؤ نيشتةجص بوون، وة نة ثصوصستيةكاني
تةندروستي و ضارةسةركرن ئةطةر نةخؤش كةوتن، وة نة ئةزانن ئاوي دروست ضية بؤ
خواردنةوة، وة نة ماناي قوتابخانة ئةزانن ضية، و .. هتد، ئاغاكاني جيهانيش
نةشونما بةو هةذارية ئةكةن و سةيري ئةو مةشهةدة دلَتةزصنانة ئةكةن بص ئةوةي
تةنانةت موشيان لار بصتةوةو تؤزقالَصك بةزةييان بجولَصت! لةولاشةوة دصن و سنط
دةرئةثةرِصنن و قسة لة سيستةمي جيهاني نؤي ئةكةن، لة ديمكراسي، ئازادي، ئاشتي،
مافي مرؤظ و زؤرصك لةو خوزةعبةلاتانةي تريش! ئاغاكانيسةرمايةداريي ذياني خؤيان
لة سةر خوصني دو مليار مرؤظ بةسةر ئةبةن، هةر ئةوانن ئةتوانن بيانذصننةوة، هةر
ئةوانيشن ئةتوانن بيانمرصنن! ئايا ئةزانيت كة لة
هةر
حةوت ضركةيةكي سةر ئةم زةويةدا منالَصك ئةمرصت كة تةمةني لة دة سالَ
تصنةثةرِاندووة! جا حسابي بكةن لة خولةكصكدا، لة سةعاتصكدا وة لة رِؤذصكدا ضةند
ئةمرن؟ .. ئةيا ئةزانيت كة هةموو رِؤذصك تصثةر نابصت 100 هةزار كةس لةم هةسارةي
ئصمةدا نةمرن؟! ئصستةش لة جيهاندا (826) ملصون كةس هةية كة بة شصوةيةكي ترسناك
ئةنالَصنن بة دةست خراثي و ناهةمواري خواردنةوة، لةوانة (34) مليؤن لة وولاَتي
دةولَةمةندي سةروون، بةلَص : لة هةر يةك لة فةرِةنسةو ئةمريكاو ئينطلتةرةو ...
هتد هةذاري زؤرو بص دةرةتاني تيا ئةذي، بةلاَم رِصذةي هةرةزؤري هةذاري لة دنيان
لة ولاَتاني خوارووة كة (515) ملصونن رِوبةرِوي هةذارييةكي ترسناك بونةوة .
سةرمايةداري و عةولةمة ضي كردوو بؤ ئةو هةذارو بص دةرةتانانةي دنيا؟ ئايا تصري
كردن!! يان هيض هةستصكي تةنانةت بةوة كردووة كة ئةوانةش مرؤظن لة سةر ئةم
هةسارةدا ئةذين؟بة رِاستي شةرم و رِيسوايية بؤ سيستمي نوصي جيهاني كة رِص بةم
هةموو ناسؤرو دةردو ناهةمواريانة ئةدات لة جيهانداو ضارةسةري ناكات، لة كاتصكا
كة سامان و بةروبومي جيهاني رِؤذ بة دواي رِؤذ لة طةشة كردن و ثةرةسةندندايةو
هةرطيز كةم نابصتةوة .
---------
*هاري
شوت : لصكؤلَةرةوصكي ئينطليزة، دةرضووي هةردو زانكؤي (ئوكسفؤردو درويك)ة، وةك
خةبيرصك لة ثةيمانطةي (لصكؤلَينةوةو بةرهةمهصنان بؤ خواروي ئةفريقا) كاري
كردووة لة سالاَني (1977-1979) وة دواي ئةوة بؤتة رِاؤصذكارصكي ئابوري سةربةخؤ.
خاوةني زؤرصك كتصب و نوسراوة لةوانة :